Nieuw of niet normaal

De Nederlandse planbureaus (dat zijn er liefst drie: CPB, SCP en PBL) vinden dat het kabinet moet afstappen van de term ‘nieuw normaal’. Deze uitdrukking is nogal wijdverbreid sinds de uitbraak van het coronavirus en suggereert dat we met elkaar naar een nieuwe samenleving of zelfs nieuwe realiteit gaan. Nu zal de huidige crisis ongetwijfeld sporen trekken in de maatschappij, maar helemaal nieuw zal die niet worden. Onze conclusie na drie maanden coronamaatregelen: er zijn ook dingen niet veranderd. De woningmarkt bijvoorbeeld.

Als bouwkundig keurders hebben wij veel contact met makelaars en het valt ons op dat die behoorlijk druk zijn. Er zijn er die in drie ‘coronamaanden’ meer woningen verkochten dan dezelfde periode in 2019. En dat was beslist een goed jaar voor de huizenmarkt. Wijzelf zien ook wat meer keuringen dan voorheen en dat heeft een direct verband met de dynamiek op de woningmarkt. Mensen kopen een woning, maar meestal niet zonder 'voorbehoud bouwkundige keuring'.

We vragen ons wel af wat de oorzaak is van die goed marcherende huizenverkoop. Tijdens eerdere problemen, zoals de bankencrisis na 2008, daalden zowel de woningverkoop als de huizenprijzen. Daar is nu voorshands geen sprake van, integendeel. Makelaars in Midden-Nederland melden dat ze 50% van het aanbod verkopen voor de vraagprijs of hoger. Zeker, de lage rentestand zal daar voor een deel debet aan zijn en het woningtekort ook. Maar na enig prakkizeren hebben wij nog een reden gevonden: een verbreding van het begrip woningwaarde.

Woningwaarde had vooral betrekking op de financiële kant: een woning was een bepaald bedrag waard. De afgelopen periode kregen uw en mijn huis opeens een veel bredere functie. Naast een plek om te slapen, eten en ontspannen, werd het in veel gezinnen een leslokaal. Kinderen ontvingen thuisonderwijs van vader, moeder of elkaar. Tegelijk kregen miljoenen woningen de nevenfunctie ‘bedrijfsruimte’. Kamers werden kantoor, keukentafels bureau. De tuin of het balkon bleken een goede sportschoolruimte. En ja, huizen kregen ook een beetje de functie van ‘schuilkelder’, een veilig plek om beschermd te zijn tegen gevaren.

Geen wonder dat veel woningeigenaren bereid zijn om opnieuw te investeren in iets dat zo veelzijdig en waardevol is als een huis. Zeker als een ander huis net dat ene extra kamertje heeft dat ingericht kan worden als werkruimte. Misschien is dat wel het ‘nieuwe normaal’ voor de komende jaren: je eigen huis als de plek waar het grootste en belangrijkste deel van je leven zich afspeelt. Nu we dit zo opschrijven vragen we ons toch af: is het wel zo nieuw? Of was het al zo, maar hadden we het te weinig in de gaten?