Het keukentafeldilemma: nu vernieuwen of later vervangen

Laatst waren we bij een dame ‘op leeftijd’ (het is een dame, dus de leeftijd noemen we niet). In de keuken kwam het gesprek op haar keuken, een donker eiken exemplaar dat er verzorgd maar gedateerd uitzag. Wij dachten 30 jaar oud, maar het kwaliteitsexemplaar is al 43 jaar in gebruik. Geen kastje hangt scheef, hooguit hier en daar wat krassen bij de handgrepen. En het werkblad is een mozaïek van 4 x 4 cm tegeltjes, keurig gevoegd en voorzien van een eiken omranding. In de 43 jaar is de spoelbak een keer vernieuwd, de koelkast twee keer en er is een vaatwasser bijgeplaatst.

“Dertig jaar geleden begon het gezeur”, vertelde de dame. “Wordt het niet eens tijd om je keuken te vernieuwen, er zijn nu veel mooiere te koop, vertelden familieleden en vrienden. Mijn antwoord was steeds: waarom, deze is toch nog goed? Sinds een jaar of tien krijg ik die vraag niet meer, mensen weten het antwoord inmiddels wel. En sinds een paar jaar krijg ik juist complimenten van met name de kleinkinderen. Die vinden de keuken cool en mij ‘bewust’ en ‘duurzaam’.

Het gesprekje aan de keukentafel deed mij denken aan een vraag die we als bouwkundig keurders regelmatig krijgen: Wat is verstandiger: je huis grondig verduurzamen (met HR++ of tripleglas bijvoorbeeld) en daarbij goede spullen (gewoon dubbelglas bijvoorbeeld) afvoeren naar de milieustraat of niet? De milieuwinst aan de ene kant geeft, door het afvoeren van goede materialen, milieuschade aan de andere kant. Ziedaar het duurzaamheidsdilemma dat ook geldt voor ‘van het gas afgaan’.

Een antwoord is niet zo eenvoudig te geven, maar we hebben wel een paar adviezen:

• Vervang niet zomaar goede materialen, maar wacht een natuurlijk moment af. Je kunt kozijnen vervangen, maar ook een paar jaar wachten tot je toch die uitbouw wilt realiseren of de kozijnen ‘op’ zijn. Dat is een mooi moment om HR++ of tripleglas te kiezen. In de tussentijd kun je kritisch kijken naar mogelijkheden om energie te besparen. Nog steeds laten heel veel mensen de apparaten in de standby stand staan…
• Breng je eigen ecologische voetafdruk eens in kaart, bijvoorbeeld met de online test van het Wereldnatuurfonds (WWF). Die vind je hier https://voetafdruktest.wwf.nl. Je zult ontdekken dat - ook als je je woning pas op termijn verduurzaamd – er ook op andere terreinen veel besparing mogelijk is. Zeker in de keuken (duurzamer eten, minder voedselverspilling, minder afval, meer recyclen).
• Nog een advies: laat je niet gek maken door berichtgeving in en op allerhande media. “We moeten van het gas af” is een veelgehoorde zin. Nou, om met de woorden van de dame te spreken: “ik moet niks” en gelijk heeft ze. Voor uw woning definitief van het gas wordt afgesloten zijn we vermoedelijk een generatie verder. Als het al gebeurt. 
• Maak als je CV-ketel zijn einde nadert een afweging wat verstandig is: vervangen of de stap maken naar een woning zonder gas. De uitkomst van die afweging zal voor iedere woning anders uitpakken, voor een deel van de huizen is ‘van het gas af’ geen reële optie. Breng in ieder geval de opties eens in kaart.

Het aardige van onze bouwkundig keurders is dat ze niet alleen kijken naar de bouwkundige staat van een woning, maar ook gevraagd en soms ongevraagd advies geven over slimme verbeteringen. Eigenlijk biedt iedere woning die wij keuren wel een paar makkelijk te realiseren verbeteringen, het zogenaamde ‘het laaghangende fruit’. Vraag ernaar als we komen keuren. We gaan graag even zitten om uw duurzame dilemma’s te bespreken. Aan de keukentafel bijvoorbeeld.